نخستین شماره که زیر نظر دکتر مصطفی رحیمی منتشر شده، به امه سه زر نویسنده و شاعر آفریقایی اختصاص دارد. دو شعر از امه سزر ترجمۀ قاسم صنعوی، بخشی از نمایشنامۀ “تراژدی شاه کریستف” ترجمه دکتر منوچهر هزارخانی، تکههایی از کتاب”گفتاری در باب استعمار”، بخشی از نمایشنامۀ “فصلی در کنگو”، تکههایی از کتاب “نژادپرستی و فرهنگ”، “از تئاتر ملتزم تا تئاتر پوچی” نوشتۀ مصطفی رحیمی و فهرست آثار امه سه زر و “امه سه زر در زبان فارسی” از دیگر مطالب این دفتر است.
کتاب دوم که زیر نظر دکتر مصطفی رحیمی منتشر شده، ویژه هنر شاعری است و پس از یادداشت کوتاهی تحت عنوان “صورت و معنی”، با مقالۀ “ارفۀ سیاه” نوشته ژان پل سارتر آغاز میشود. “شعر و سخنوری” از ایمانوئل کانت ترجمۀ اسماعیل خوئی، “چگونه میتوان شعر ساخت” از مایاکوفسکی ترجمۀ هومان، “معیار سیاه” از کلارنس میچر ترجمۀ رامین شهروند، “شاعران” از نیچه ترجمۀ بابک، “دربارۀ شاعری”(قطعاتی از کتاب “تولد شعر”) ترجمۀ منوچهر کاشف، “نیاز زمان و شعر امروز” از م. ر، و به عنوان “افزوده” مقالۀ “ادبیات و دنیای گرسنه” (پاسخی به مقالۀ ابوالحسن نجفی چاپ شده رد دفتر هفتم جنگ اصفهان) نوشتۀ مصطفی رحیمی از دیگر مطالب این دفتر است.
کتاب سوم که به همت دکتر غلامحسین ساعدی گرد آمده، ویژه تئاتر است. نخستین مقالۀ این دفتر با عنوان “بیشتر از یک نمایشنامه” بخشی از کتاب “درجستجوی تئاتر” مورخ و تئاترشناس آمریکایی اریک بنتلی است که در آن به آثار پل کلودل-نویسنده و نمایشنامه نویس فرانسوی-اشاره شده است.
“اشاره ای بر تئاتر نو در آمریکا” نوشتۀ چارلز مرویتس ترجمۀ مصطفی قریب، “ژان ژنه و نمایشنامۀ کلفتها” نوشتۀ ژان پل سارتر ترجمۀ محمود کیانوش، “نو بودن در نمایشنامه” نوشتۀ جرج ساترلند فریزر ترجمۀ امیر نیک بخت، “چند نکته که میتوان از استانیسلاوسکی آموخت” از برتولت برشت ترجمۀ بهروز دهقانی و … از دیگر مطالب این دفتر است.
کتاب چهارم که ویژه ژان پل سارتر است به همت دکتر مصطفی رحیمی فراهم آمده است. در این شماره پس از انتشار دو مجموعه دربارۀ شاعری و نمایش بار دیگر به معرفی یکی دیگر از نام آوران اندیشه پرداخته شده است.
«نمایشنامه “مگسها” و کارگردانش» از ژآن پل سارتر، “گفتگو با سارتر”، “اندیشۀ فلسفی سارتر” از ژان لاکروآ ترجمۀ باقر پرهام، “از زبان سیمون دوبووار” ترجمۀ دکتر هما جلالی، قسمتی از داستان “دیوار” ترجمۀ صادق هدایت، صحنه ای نمایشنامۀ “روسپی بزرگوار” ترجمۀ ع. ن.، “باتیستا”(از کتاب “جنگ شکر در کوبا”) ترجمۀ جهانگیر افکاری، صفحه ای از کتاب “ادبیات چیست؟” ترجمۀ ابوالحسن نجفی-مصطفی رحیمی، “زندگیو آثار سارتر” و “سارتر در زبان فارسی” از دیگر مطالب این دفتر است.
کتاب پنجم که ویژه برتراند راسل است، زیر نظر دکتر مصطفی رحیمی منتشر شده است.
نخستین مقالۀ این دفتر “زندگی و آثار راسل” نوشتۀ ع. ب. است. از دیگر مطالب این دفتر “فلسفۀ راسل” نوشتۀ ای. ام. بوشنسکی ترجمۀ هومان، “اندیشههایی از برتراند راسل” ترجمۀ اسماعیل خوئی، “فرد و اخلاق اجتماعی”، “گفتههایی از برتراند راسل”، و تحت عنوان “افزوده” مقالۀ “از تخیل تا واقعیت”(نقدی بر کتاب “قضییۀ رابرت اوپنهایمر”) نوشتۀ مصطفی رحیمی را میتوان نام برد.
پنج شماره “کتاب زمان” که پیش از سال 1357 منتشر شده اند، همگی با قیمت 10 ریال عرضه شده بودند و در مقایسه با نشریات مشابه، حاوی مطالبی است که از دقت نظر گردانندگان آن حکایت میکند. اما از این انتقاد که حکم معرفی و تبلیغ برای کتابهای انتشارت زمان را دارد، بری نیست.
کتاب ششم(اولین شماره کتاب زمان که پس از انقلاب و در سال 1363 به چاپ رسیده)، به نیچه اختصاص دارد و زیر نظر عبدالحسین آلرسول(مدیر انتشارات زمان) منتشر شده است. آلرسول در یادداشت ابتدایی این دفتر تنظیم این ویژه نامه را انتشار کتاب “قدرت سیاسی” نوشتۀ ژان ویلیان لاپیر به ترجمۀ دکتر بزرگ نادرزاد اعلام کرده و بشارت از انتشار شماره بعد “ویژه یاشار کمال” به مناسب چاپ اولین جلد از مجموعه رمان سه جلدی “آن سوی کوهستان” از سوی انتشارات زمان میدهد. نویسندهای که اولین بار با چاپ زمان “اینجه ممد” توسط کتاب زمان به فارسی زبانان معرفی شد.
این شماره با نقل قولی از مقدمۀ کتاب “اراده معطوف به قدرت” ترجمۀ دکتر محمدباقر هوشیار با عنوان “نیچه بت شکن” آغاز میشود. از دیگر مطالب این دفتر “زندگانی نیچه” ستاره هومن، فهرست آثار نیچه، “اندیشههای نیچه” ستاره هومن، “فلسفۀ نیچه” ستاره هومن، “حجت موجه خردمندی اروپا” نوشتۀ دکتر رضا داوری، “غربیترین متفکر غربی” پارهای کتاب “آسیا در برابر غرب” تالیف داریوش شایگان، “درباره انسان والاتر” نقل از کتاب “چنین گفت زرتشت” ترجمۀ داریوش آشوری، “آزمایشی در دیگرگونی ارزش همۀ ارزشها” نقل از کتاب “اراده معطوف به قدرت” ترجمۀ دکتر محمدباقر هوشیار، “ضرب کلام” نقل از کتاب “فراسوی نیک و بد” ترجمۀ داریوش آشوری، “درس اخلاق برای روانشناسان” نقل از کتاب “تاریکخانۀ ایدئولوژی” ترجمۀ ستاره هومن، “گناه” نقل از کتاب “دجال” ترجمۀ عبدالعلی دستغیب، “بونده و نبونده” نقل از کتاب “حکمت در دوران شکوفایی فکر یونانیان” ترجمۀ کامبیز گوتن، گزین گویههایی از نیچه به ترجمۀ ابوالحسن نجفی، “سیمای نیچه” از نامۀ سالومه در کتاب “نیچه” اثر کارل یاسپرس به ترجمۀ عبدالحسین آلرسول، “برانگیزندۀ بزرگ” نوشته جانکو لاورین ترجمۀ آلرسول است. دفتر ششم با فهرست کتابهای از نیچه و دربارۀ وی به زبان فارسی پایان مییابد. این دفتر به قیمت 50 ریال عرضه شده است.
کتاب هفتم که با فاصلهای یک ساله در بهار 1364 و زیر نظر عبدالحسین آلرسول منتشر شده به یاشار کمال اختصاص دارد. در مقدمهای کوتاه هدف از انتخاب یاشار کمال برای انتشار ویژه نامه چنین آمده است:” …انتخاب یاشار کمال، مقدم بر دهها بزرگان علو ادب دیگر، که آثارشان در مجموعههای زمان منتشر شده، به این سبب است که که شگردهای مخصوص او در کار نویسندگی و در استفاده از اساطیر ملی ترک میتواند سرمشقی باشد برای داستان نویسان، شاعران، نمایشنامه نویسان و سایر قلم به دستهای جوان ایرانی.” در انتهای مقدمه خبر از انتشار ویژه جوزف کنراد به مناسب انتشار کتاب “از چشم غربی” داده شده است.
ویژه نامه یاشار کمال با مطلبی از احمد او. اوین استادیار دانشگاه پنسیلوانیا به ترجمۀ آلرسول آغاز میشود. “مقدمهای بر یک مصاحبه” نوشته یاشار کمال ترجمۀ رضا سیدحسینی، داستان کوتاه “گرمای زرد” یاشار کمال ترجمۀ رضا سیدحسینی، سه نمونه از رپرتاژهای یاشار کمال “چوکوروای سوزان، کلید چوکورووا، دیگ” ترجمۀ جلال خسروشاهی، “مصاحبه با یاشار کمال” از مجلۀ ادبیات چاپ دانشگاه پنسیلوانیا ترجمۀ عباس شایسته، “مصاحبه با روستائیان ساری باغچه” ترجمۀ عباس شایسته، “فرزندان بومی جنوب: ویلیام فالکنر و یاشار کمال” نوشتۀ نجلا آیتور ترجمۀ آلرسول دیگر مطالب این دفتر را تشکیل میدهند. مطابق شمارههای پیشین، این کتاب نیز با فهرست آثار یاشار کمال به پایان میرسد.
شماره هفتم کتاب زمان در 5000 نسخه و قیمت 9 تومان عرضه شده است.
هشتمین کتاب زمان ویژه “جوزف کنراد” زیر نظر عبدالحسین آلرسول و در پائیز 1365 منتشر شده است.
این شماره فاقد مقدمه است، اما در پشت جلد تحت عنوان “هر چه آموزندهتر” آمده است:” در ویژه نامههای زمان ویژگیهای فنی کار نویسندگان بزرگ را تجزیه وتحلیل میکنیم تا خوانندگان جوان بتوانند از مطالعۀ آثار معروف ادبی بهتر بهره گیرند و آنهایی که استعداد نویسندگی دارند راههای عرضۀ هنر خود را بهتر بشناسند.
در این جزوه ترجمۀ یک داستان معروف از کنراد چاپ شده است تا خوانندگان سنجشی همه جانبه میان فرم و محتوای آن داستان با داستان کوتاه دیگری که یکی از نویسندگان ایرانی نوشته(و در آخر همین جزوه به سبب کمی جا با حروف ریز و حذف زیرنویسهای آن چاپ شده است) به عمل آورند. “
همچنین به انتشار شماره بعد “ویژه نقد ادبی” و مشکلات نشر اشاره شده که گویا همین مشکلات سبب شد تا شماره بعدی دو سال بعد منتشر شود:” هر نقد و اظهار نظر آموزندهای که در این باره برسد البته مغتنم است و در جزوۀ بعدی که ویژه نقد ادبی است، چاپ خواهیم کرد. امیدواریم تا آن موقع مشکل کمبود کاغد و زینگ نیز رفع شده باشد و ناگزیر نباشیم مانند این جزوه مقالههای رسیده را با عرض پوزش از خوانندگان بحق متوقع و از نویسندگان و مترجمان بسیار گرامی آنها، خلاصه کنیم.”
این شماره با مروری بر زندگی و کارهای جوزف کنراد آغاز میشود. سپس برای پی بردن به عمق اندیشۀ کنراد خلاصۀ قسمتهایی از داستان “جوانی” او نقل میشود. سومین مطلب این شماره “انزوا و تنهایی” نام دارد و از قرائن پیداست که این سه مطلب به هم پیوسته را عباس شایسته انتخاب، اقتباس و ترجمه کرده است.
از دیگر مطالب این دفتر میتوان به برگردان قسمتهایی از فصل اول کتاب “اسطورۀ امپریالیسم” نوشتۀ جونا راسکین به ترجمۀ محمدعلی صفریان اشاره کرد که به بررسی رمان معرف “دل تاریکی” میپردازد. “جهانی میان دو قطب” نوشتۀ محمدرحیم اخوت درباره رمان “از چشم غربی”، “حکایت” نوشته جوزف کنراد ترجمۀ آلرسول، “تاریکی کنراد” نوشته و. س. نای پول ترجمۀ احمد میرعلایی، و داستانی از مجموعۀ “سیاه سیاه” نوشتۀ فرهاد کشوری با نام “سینمای امریکایی” عمده مطالب این شماره را تشکیل میدهند. همچون دیگر دفترها، این ویژه نامه نیز با فهرستی از داستانهای کنراد به آخر میرسد.
نهمین شماره کتاب زمان به “هاینریش بل” اختصاص دارد و به کوشش کامران جمالی و زیرنظر عبدالحسین آلرسول در پاییز 1367 منتشر شده است.
در این شماره داستانهایی از هاینریش بل با ترجمۀ ناصر فرج الهی(محبوبۀ شماره نشده، پای گران من) و کامران جمالی(موقعیتی که در رمانهای بد پیش میآید، از روی پل) به همراه نگرشی بر قصۀ از روی پل نوشته کامران جمالی وجود دارد.
کامران جمالی دو ترجمۀ دیگر در این شماره دارد، چگونگی داستان کوتاه در آلمان/فردیناند شونینگ و حامی بزرگ مردم ساده/والتر هینک و همچنین مطلبی درباره زندگی و آثار بل نوشته است.
دیگر مطالب این ویژه نامه شامل: نقدی بر عقاید یک دلقک/پطر لایزر ترجمۀ محمود حسینیزاد، برداشتی از کتاب عقاید یک دلقک/محمد رفیعی مهرآبادی، معرفی کتاب “و حتی یک کلمه هم نگفت” عبدالحسین آلرسول، سپاس از بل/ لو کیلو، رایسا اورلوا است و همچون دیگر ویژه نامهها به فهرست ترجمۀ فارسی کتابهای بل و مقاله شناسی هاینریش بل در مطلبوعات ایران ختم میشود که شهرزاد خاشع فراهم آورده است.
دهمین مجلد از کتاب زمان ویژۀ “ایوان تورگنیف” است که به کوشش کامران جمالی و زیرنظر عبدالحسین آلرسول در بهار 1370 منتشر شده است.
این شماره با دو مطلب از آندره موروا با عناوین رمان نویس بزرگ/ ترجمۀ منوچهر عدنانی و هنر عالی تورگنیف/ ترجمۀ م.ه. شفیعیها آغاز میشود. کامران جمالی در دو مطلب مجزا نگاهی به شش رمان(رودین، آشیانه اشراف، در آستانۀ فردا، پدران و پسران، دود، خاک بکر) و سه نوول از تورگنیف(شکارچی در سایه روشن زندگی، مومو، ساعت) انداخته است.
محمود حدادی(در فهرست به اشتباه ناصر فرج الهی) نیز نگاهی دارد به شش شعر منثور تورگنیف(گفت و شنود، توکا، ماشا، گنجشک، دردی از این بزرگتر نیست، و در دل خلوت کوهساران).
دیگر مطالب این ویژهنامه شامل دیالکتیک تردید/مشیت علایی، نیهیلیسم در ادبیات/عبدالعلی دستغیب، بیمارهای عصر ما(در نقد پدران و فرزندان)/د.ای. پیسارف ترجمه م.ه. شفیعیها، و یک مقایسه نوشتۀ اسد زارعی در پاسخ به فراخوان ناشر کتاب زمان در ویژهنامه کنراد برای مقایسه داستان سینمای آمریکایی نوشته فرهاد کشوری و حکایت اثر کنراد است. در پایان فهرست آثار تورگنیف به فارسی/غلامحسین تقوی و تورگنیف و مطبوعات ایران/شهرزاد خاشع آمده و دو صفحه پایانی نیز اختصاص دارد به مطلبی از ریچارد نیکسون رئیس جمهور اسبق آمریکا با عنوان “خواندن برای لذت بردن” که از روزنامه اطلاعات نقل شده است.
یازدهمین و احتمالاً آخرین شماره کتاب زمان به گزیدۀ مقالات و اشعار “راینر ماریا ریلکه” اختصاص دارد و به کوشش علی عبداللهی و و زیرنظر عبدالحسین آلرسول در سال 1378 منتشر شده است.
در این ویژه نامه نوشته هایی از ریلکه: به جوانان دربارۀ عشق ترجمۀ شرف خراسانی، از چند نامه به شاعری جوان ترجمۀ پرویز خانلری، از دفترهای مالته لاوردیس بریگه ترجمۀ مهدی غبرایی، از یاداشتهای مالته لاوردیس بریگه ترجمۀ فرهاد احمدخان، درباره هنر و آثار هنری ترجمۀ علی عبدالهی، شانزده شعر به ترجمۀ علی عبدالهی، هژبر سنجرخانی، حشمت جزنی و هوشنگ طاهری، نقد رمان توماس مان ترجمۀ پریسا رضایی، یک داستان کوتاه(صندوقچۀ طلایی) ترجمۀ رضا نجفی، نامههای ریلکه به تسوایک، رودن و سالومه ترجمۀ حمیدرضا اسلامی، توصیف اثری از رودن ترجمۀ علی عبدالهی.
و درباره ریلکه وجود دارد: بالیدن یک شاعر/جفری پین/ترجمۀ آلرسول، آغازگر ابدی/حشمت جزنی، ریلکه و هیدگر/عبدالعلی دستغیب، راز دسامبر/محمود حسینیزاد، نگاهی به یادداشتهای مالته لاوردیس بریگه/علی عبدالهی، نگرشی بر دو شعر ریلکه/کامران جمالی، تفکر ناب/داریوش شایگان، ریلکه در انتشارات پلیاد/کلود دیوید ترجمۀ بابک معین.
در پایان نیز فهرست مهمترین آثار ریلکه/علی عبدالهی، گاه شماری زندگی ریلکه/حمیدرضا اسلامی، کتابنامه فارسی /ف.مهدی زاده، علی عبدالهی مقاله شناسی فارسی درباره ریلکه و آثارش آمده است.
یازدهمین شماره کتاب زمان با معرفی رمان مدرن “مکالمه در سیسیل” نوشتۀ الیو ویتورینی با ترجمۀ منوچهر افسری به آخر میرسد.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.