رایگان
آبنوس
دفتری در ادبیات و هنر
زیرنظر شورای نویسندگان
مسئول: بهروز صور اسرافیل
از انتشارات انجمن شعر و ادبیات دانشگاه پهلوی – شیراز
دفتر اول بهار 1349
دفتر دوم تابستان 1349
دفتر سوم پاییز 1349
دفتر چهارم بهار 1350
در نخستین نگاه پی می‌بریم که ناشران این دفترها در کار خود کم‌تجربه‌اند. مثلا تاریخ انتشار هر دفتر را تنها در عطف آن آورده‌اند، به همین دلیل پس از صحافی دیگر نمی‌توان فهمید که هر شماره از نشریه در چه تاریخی منتشر شده است.
دیگر اینکه قطع هر نشریه باید از پیش در نظر گرفته شود و تا پایان یک دوره انتشار- لااقل- نسبت به تغییر قطع آن اقدامی صورت نگیرد. آبنوس به این نکته نیز توجه نداشته است، از این رو قطع دفتر اول و دوم 5/17 در 5/15 است و دفتر سوم و چهارم 5/20 در 5/16. ای کاش در آغاز قطع خشتی، یعنی قطع دفتر سوم و چهارم، را در نظر می‌گرفتند و از قطع دفتر اول و دوم که برای جُنگ و فصلنامه مناسب نیست، صرف‌نظر می‌کردند. می‌دانیم که-در سال‌های گذشته-تنها چند جلد کتاب از طرف سازمان کتاب‌های جیبی در قطع اخیر منتشر شده است. مثل: مجموعۀ نویسندگان امروز و همین طور چند جلد در این قطع از طرف انتشارات امیرکبیر؛ مثل: بهارزایی آهو و شکوفه‌های صدا.
باری…در نخستین صفحۀ هر چهار دفتر می‌خوانیم:
آبنوس ویژۀ هیچ کس نیست.
پذیرای هر طرح نو و هر اندیشۀ جالب است.
معیار داوری تنها «نام» نویسنده نیست.
روش ویژه‌ای در برخورد با جهان نداریم. پس، تعصبی نیست.
هر اثر تنها به «جرم» خوب و تازه و جالب بودن چاپ می‌شود.
این عبارات را چنین می‌توان تعبیر کرد که نشریۀ ما با نشریه‌های دیگر فرق دارد. هر نشریه از نشریه‌های دیگر ویژۀ گروهی است، و طرح نو و اندیشۀ جالب را از هر کس نمی‌پذیرد. اگر نشریه‌های دیگر تنها به «نام» تکیه می‌کنند، ما بیشتر به مطلب کار داریم. اهل سیاست نیستیم و اثر خوب را هر کس بفرستد، چاپ می‌کنیم !
از طرفی این عبارات نشانۀ حضور جماعتی است در عرصۀ هنر و ادب، و هشداری است به مرکزنشینان که ما – با امکانات محدود شهرستان – می‌توانیم مجله منتشر کنیم و منت شما و همپالکی‌هاتان را نکشیم.
آبنوس بیشتر به آثار دیگران تکیه می‌کند. می‌توان گفت که از 615 صفحه مطلب در چهار دفتر، بیش از پانصد صفحه اختصاص داده شده است به ترجمه، پس از انتشار شمارۀ اول این نقص آنچنان به چشم می‌آید که اعتراض بالا می‌گیرد؛ و در آغاز شمارۀ دوم یادداشتی به چاپ می‌رسد زیر نام«سخنی به آشنایی، گفتند «به نشر افکار درونِ مرز» بپردازیم» از حسین فرهمند، به این مضمون که ما به جای دریوزگی از این و آن، ترجیح می‌دهیم ترجمۀ آثار دیگران را منتشر کنیم!
در این 615 صفحه 9 قطعه شعر به چاپ رسیده است که تنها دو قطعه را شاید بتوان با کمی گذشت به عنوان «شعر متوسط» پذیرفت.
در این 615 صفحه تنها چهار داستان ایرانی به چاپ رسیده است که دوتای آنها خواندنی است. اگر آبنوس به نشر «افکار درون مرز» عنایتی ندارد، در عوض ترجمه را از هرکس و هرجا به چاپ می‌رساند. از این رو می‌بینیم که نشریه پر است از نام‌هایی که از جهت فکری هیچ گونه شباهتی با هم ندارند: جورج اورول، جان اوهارا، برتولت برشت، همینگوی، برتراند راسل، آرتور کویستلر، ری برادبری، موریس کرانستون، آلبر کامو، خورخه لوئیس بورخس (که به غلط در یک شماره ژرژ لویی بورگز و در یک شماره جورج لویی بورگز آمده است)، کافکا، رومن پولانسکی و … که این تصور پیش می‌آید که همۀ گردانندگان این نشریه دانشجویان رشتۀ زبان و ادبیات انگلیسی بودند!
در این نشریه مطالبی – هر چند مختصر – دربارۀ سینما، نقاشی و تئاتر به چشم می‌خورد که برخی از آنها خواندنی است. یکی از مطالب جالب در زمینۀ تئاتر سخنرانی جعفر والی است در تالار پورداوود دانشکدۀ ادبیات، زیر عنوان «هنر تئاتر، تجلی‌گاه واقعیات زمانه» که در دفتر دوم به چاپ رسیده است. در این سخنرانی جعفر والی گوشه‌هایی از مشکلات روی صفحه آوردن نمایشنامه، مسئلۀ سانسور و همینطور تاریخچۀ مختصر تئاتر را بیان می‌کند. او سخنرانیش را اینگونه آغاز می‌کند: «شما می‌دانید که درصحنه همه چیز ساختگی است و هیچ چیز واقعی نیست، آدم‌ها، گفتارها، حتی خود صحنه‌آرایی. وقتی هنرپیشه به نور تند پروژکتور نگاه می‌کند و می‌گوید: «چه روز آفتابی خوبی است» شما نمی‌خندید. حتی اعتراض هم نمی‌کنید. کافی است شما هم به آن منبع نور نگاه کنید و بگویید چه دروغ بزرگی! امّا هیچ وقت این کار را نمی‌کنید. چرا ؟ …» و بعد با بیانی ساده به این پرسش پاسخ می‌دهد. از کارهای جالب دیگر در دفترهای آبنوس کاریکاتورهای زیبای داود شهیدی است.
از جهت تنظیم صفحات از دفتر چهارم نظم منطقی‌تری به چشم می‌خورد؛ امّا با همین شماره عمر این دفترها به پایان می‌رسد.
باری … آبنوس در زمان خود، به عنوان تجربۀ دانشجویی، نشریه‌ای بود موفق. برخی از کسانی که با این نشریه کار خود را آغاز کرده بودند و در راه پُر سنگلاخ نشر کم تجربه بودند، بعدها توانستند به خانوادۀ اهل قلم راه یابند.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.