""
(زادهٔ ۸ خرداد ۱۳۳۶ در تهران) در نوجوانی با دیکتاتوری ایران مبارزه کرد و در ۱۷ سالگی با گلوله پلیس زخمی شد و حدود ۵ سال را در زندان سیاسی گذراند و به دلیل شکنجه پاهایش از کار افتاد و بارها مورد جراحی قرار گرفت تا توانست دوباره راه بیفتد. او در زندان داستان نویسی را شروع کرد و پس از زندان به فیلم سازی روی آورد و هم چنان برای حقوق بشر مبارزه می کند. در سال ۲۰۰۷ پلیس مخفی ایران برای کشتن او بمبی را سر صحنه فیلم برداری منفجر کرد اما او جان سالم بدر برد.منفجر کنندگان بمب به او پیغام دادند: این بمب در تلافی تابو شکنی در فیلم های سکس و فلسفه (تاجیکستان۲۰۰۵) و فریاد مورچه ها(هند ۲۰۰۶)بوده است. مخملباف تاکنون ۲۷ جلد کتاب نوشته است و ۲۰ فیلم سینمایی و ۴ فیلم مستند و ۵ فیلم کوتاه را در ده کشور: ایران ، افغانستان، ترکیه، پاکستان، تاجیکستان، هند، اسرائیل، کره جنوبی، گرجستان و انگلستان کارگردانی کرده است .موضوع آثار مخملباف، انسان، رویاها و رنج های اوست. محسن مخملباف برنده جایزه صلح مانها ، دکترای افتخاری ادبیات از دانشگاه سنت اندروی اسکاتلند ۲۰۱۰، دکترای افتخاری سینما از دانشگاه نانتق فرانسه ۲۰۱۰ و بیش از ۶۰ جایزه بین المللی از جمله نشان سردار ادبیات و هنر ازکشور فرانسه ۱۹۹۸ و جایزه پاراجانف از ارمنستان ۲۰۰۶، مدال تروفو از ایتالیا۲۰۰۲ ،مدال فلینی از یونسکو۲۰۰۱ وجایزه بزرگ آزادی برای خلق هنری از انگلیس۲۰۰۹ و جایزه بزرگ الحمرا اسپانیا۲۰۰۷ و جایزه حقوق بشر جشنواره نورنبرگ آلمان۲۰۰۹ و جایزه شجاعت رم ۲۰۰۶ به وی اهدا شده است. فستیوال پوسان، مهم ترین فستیوال آسیا، او را به عنوان بهترین کارگردان آسیای سال ۲۰۰۳ اعلام کرد و در سال ۲۰۰۷ به ریاست آکادمی فیلم آسیا انتخاب شد. فیلم قندهار (افغانستان) برنده جایزه بزرگ کلیساهای جهانی از کن۲۰۰۱ ، از طرف مجله تایم به عنوان یکی از صد فیلم برتر تاریخ سینمای جهان انتخاب شد ۲۰۰۵. و رکورد پر فروش ترین فیلم آسیایی تاریخ سینما را در ایتالیا شکست و هم زمان در ۱۰۷ سالن سینمای ایتالیا اکران شد۲۰۰۱. بایسیکل ران(پاکستان- ایران) جایزه بهترین فیلم از ریمینی- ایتالیا ۱۹۸۹ و بهترین فیلم هاوایی-آمریکا ۱۹۹۱ از فیلم های دوست داشته شده مخملباف در محافل سینمایی جهان است. سلام سینما(ایران) در نقد اتوریته ، ستایش شده در کن۱۹۹۵ ، برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره مونیخ آلمان۱۹۹۶، اکنون به عنوان یک روش نو در فیلم سازی مستند- سینمایی اجتماعی در دانشکده های سینمایی جهان تدریس می شود. گبه (ایران) ، فیلم شاعرانه کن ۱۹۹۶ ، از طرف مجله تایمز به عنوان یکی از ده فیلم برتر دهه ۹۰ برگزیده شد.هم چنین برترین فیلم آسیایی جشنواره سنگاپور ۱۹۹۷ و بهترین فیلم هنری توکیو( ژاپن ۱۹۹۶) ، و برنده جایزه منتقدین بین المللی و بهترین کارگردانی از سیتگس اسپانیا ۱۹۹۶. سکوت (تاجیکستان) فیلم شاعرانه ونیز ۱۹۹۷. برنده جایزه انسان،هنر،طبیعت ،و برنده مدال طلای پارلمان ایتالیا از فستیوال ونیز. نون و گلدون(ایران) در ستایش عدم خشونت ، یکی از ده فیلم برتر دهه ۹۰ به انتخاب روسای فستیوال های فیلم جهان۲۰۰۰، برنده جایزه ویژه داوران و جایزه طلای جوانان فستیوال لوکارنو۱۹۹۷. نوبت عاشقی (ترکیه) بخش نوعی نگاه کن ۱۹۹۵ ، ماجرای عشق زنی شوهردار، فیلمی که باعث ماه ها درگیری مطبوعات دست راستی با مخملباف در ایران شد.این فیلم از همان هنگام تاکنون در ایران غیر قابل نمایش است.تماشاچیان علاقمند ایرانی که امکان دیدن این فیلم را تنها در فستیوال داشتند، دوشبانه روز در صف ایستادند. با توقیف فیلم ،کتاب نوبت عاشقی ۱۳ بار تجدید چاپ شد و بیش از ۱۰۰ هزار نسخه فروش رفت.آن هم در کشوری که تیراژ کتاب معمولا ۳۰۰۰ نسخه است. الفبای افغان (ایران – افغانستان) فیلم مستند ، برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره داکومنت آرت آلمان و برنده جایزه انسان دوستی تسالونیکی از یونان.این فیلم توانست قانون را به نفع کودکان مهاجر افغان در ایران که از مدرسه رفتن محروم بودند، عوض کند و سرانجام پس از نمایش این فیلم در دوره خاتمی، رئیس جمهور دمکرات ایران، در مدارس به روی نیم میلیون کودک افغانی پس از ۸ سال گشوده شد و ۱۲۰۰ جوان مهاجر افغانی به دانشگاه های ایران پذیرفته شدند. مخملباف می گوید:فیلم الفبای افغان نشان داد که سینما می تواند منجر به تحولات بزرگ اجتماعی شود و من اگر تنها برای ساختن همین یک فیلم به دنیا آمده بودم ارزشش را داشت. مخملباف علاوه بر فیلم سازی دو سال را در افغانستان زیست وموفق به انجام ۸۲ پروژه حقوق بشری شد.از جمله ساخت مدارس در شهرهای هرات و زرنج و آموزش سینما و کمک به راه اندازی سینمای افغانستان که در دوره طالبان نابود شده بود. کتاب های مخملباف به زبان فارسی نوشته شده است و برخی از آن ها چون رمان باغ بلور در نقد موقعیت زنان ایرانی پس از انقلاب اسلامی، به زبان های انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی و یونانی و فارسی... و کتاب بودا در افغانستان از شرم فرو ریخت درباره تراژدی افغانستان دوران طالبان، به زبان های ژاپنی، فرانسوی، پرتفالی، کره ای، هندی، ایتالیایی،یونانی،انگلیسی و فارسی... منتشر شده است مخملباف سینما را به خانواده خود آموخت.دانشگاه بوستون به روش جدید او برای آموزش سینما جایزه هنر برتر موزه هنرها را اهداء کرد و فستیوال وزول در فرانسه جایزه دوچرخه طلایی رابه وی اختصاص داد .برترین فستیوال های جهان چون :کن، ونیز، و برلین بر آن چه او آموخته بود صحه گذاشتند: سمیرا مخملباف در ۱۷ سالگی با فیلم سیب (ایران) ۱۹۹۸ رکورد جوانترین کارگردان راه یافته در بخش رسمی فستیوال کن را در طول تاریخ سینما شکست. و با فیلم تخته سیاه (ایران) ۲۰۰۰ و فیلم ۵ عصر (افغانستان) ۲۰۰۲ دوبارپی در پی در ۲۰ سالگی و ۲۲ سالگی جایزه ویژه ژوری بخش اصلی مسابقه فیلم کن را از آن خود کرد. سمیرا از طرف روزنامه گاردین به عنوان یکی از چهل فیلم ساز برترهنری جهان معرفی شد ۲۰۰۳. حنا مخملباف در ۱۳ سالگی با فیلم مستند لذت دیوانگی ۲۰۰۳ در فستیوال ونیز درخشید و در ۱۸ سالگی با فیلم بودا۲۰۰۷ جایزه خرس کریستال برلین و جایزه ژوری سن سباستین را از آن خود کرد. مرضیه همسر مخملباف با دو فیلم سینمایی روزی که زن شدم۲۰۰۰ و سگ های ولگرد۲۰۰۳ در فستیوال ونیز درخشید. فیلم های خانواده مخملباف در سراسر جهان اکران شده اند و بیش از ۱۳۰ جایزه بین المللی را از آن خود کرده اند. از سال ۱۳۸۸ تمام کتاب ها و فیلم های خانواده مخملباف در ایران ممنوع شد. از سال ۲۰۰۵ با روی کار آمدن احمدی نژاد محسن مخملباف به عنوان اعتراض به دیکتاتوری ایران را ترک کرد و اکنون به همراه خانواده خود در تبعید به سر می برد.وی در سال های اخیر در افغانستان، تاجیکستان، فرانسه و انگلستان زندگی کرده است.